Vak47-3


47. Geweten

47. psychologie

Hoe ga je nu om met gewetensbezwaren? Hoe ga je om met het verschil tussen overtuiging en verlangen?

 

Knel tussen wens en overtuiging

Als je merkt dat het wringt, dat je knel zit tussen je overtuiging en je wens probeer je deze zoveel mogelijk te ontwijken. Maar op een gegeven moment lukt dat niet meer. Je wil meer vrijheid, maar je zit knel in de discipline. Je bent overtuigd dat het niet anders kan. Je gaat trouw naar de kerk, maar ergens voel je een verlangen dat niet samengaat met je geloof.

Als je aan die wens of dat verlangen tegemoet zou komen, dan zal je geweten protesteren; het gaat niet samen met wat je nu gelooft of waarvan je nu overtuigd ben.

Gewetensbezwaren

Hoe ga je nu om met gewetensbezwaren? Hoe ga je om met het verschil tussen overtuiging en verlangen? Dit zijn vragen waar een ieder van ons in zijn leven op welk gebied tegenaan loopt. Is het niet vanuit geloof, dan is het wel vanuit persoonlijke overtuiging.

Ik ben christelijk opgevoed, en mijn christelijke achtergrond spreekt regelmatig een hartig woord met mij. Persoonlijke overtuigingen hoef je alleen maar met jezelf te overleggen en dat is al een heftig proces. Maar als je behoort bij een kerkelijke gemeenschap en je komt daar uit bij een verschil tussen wens en overtuiging, is er veel meer te overbruggen.

Net zoals in de buitenwereld is er in jouw binnenwereld die wil dat jij bij het oude blijft, en een stem die zegt: ga op zoek naar je wensen en verlangens. Deze twee stemmen kunnen zover uit elkaar liggen, dat zodra je ze niet meer kan ontlopen, je in een spagaat komt: je hebt gewetensnood.

Lading op de wens en de overtuiging

Hoe kan je helderheid krijgen in een situatie waar al zoveel lading op ligt? Op je overtuiging of je geloof ligt al veel lading. Op je wens, dat wat je niet hoort te doen ligt ook al zoveel lading.

Overal waar veel lading op ligt en waar de lading op blijft liggen, is moeilijk te hanteren. Je zit bijna of geheel in het taboe sfeer. Het gemakkelijkste advies maar tegelijkertijd het moeilijkste is om de lading ervan af te halen. Zodra de lading ervan is, kan je neutraal kijken, en is de situatie.

 

Zeven tips als je knel zit tussen wens en overtuiging

Tip 1.

Als je knel zitten tussen wens en overtuiging, kijk dan hoe groot je wens is. Hoe groter de wens, hoe meer je de kans krijgt om je overtuiging te onderzoeken. Dat betekent ook dat als de overtuiging onwrikbaar is, de wens geen kans krijgt.

Tip 2.

Overtuigingen zitten in je comfortzone: ´zo hoort het, zo doe je dat en niet anders´. De wens probeert jou te verleiden om uit je comfortzone te komen. Wensen en verlangens zijn belangrijke dragers van levensenergie.

Tip 3.

Aan het einde van hun leven hebben mensen vooral spijt van wat ze niet gedaan ten opzichte van wat ze wel gedaan hebben. Wensen en verlangens zijn belangrijke innerlijke drijfveren om het leven te ontdekken en te verbreden.

Tip 4.

Sociale controle, inbedding in een gemeenschap: maakt de drempel om je eigen wensen en verlangens te onderzoeken een stuk gecompliceerder. Binnen deze context is er een bepaalde ruimte. Hoe meer jij je confirmeert met deze overtuiging, hoe minder ruimt jij jezelf daarin geeft.

Tip 5.

Vraag: Waarom zou je je uit de oude structuren waarin je opgegroeid bent losmaken?

Antwoord: Iedere generatie heeft zijn eigen ontwikkeling, ieder mens heeft zijn eigen ontwikkeling. Ontwikkeling hoort bij het leven. Oude structuren hadden een bepaalde reden, de vraag is of die reden nog relevant is.

Tip 6.

Vraag: Overtuigingen kunnen misschien veranderd worden, maar geloofsopvattingen zijn heilig, daar mag niet aan getornd worden!

Antwoord: Dat is ook precies de reden waarom er een lading opzit. Men zegt dat geloofsopvattingen heilig zijn. Uiteindelijk zijn ook deze opvattingen gebaseerd op een bepaalde aanname of verklaring die in het geloof is ingebed. Dat wil niet zeggen dat de intentie van de geloofsopvatting dat wil zeggen. Alles kan je in een bepaalde context zien en verklaren. Tijden waren vroeger anders dan nu. De uitdagingen van die tijd waren anders dan nu.

Tip 7.

In mijn jeugd was het woord wet en daar moest naar gehandeld worden. Ervaringen die daarmee in tegenspraak waren kregen geen voet aan de grond.

Kijk naar je eigen persoonlijke ervaring en wensen; in hoeverre heb of geef je daar ruimte aan?